یکی از برترین جنگندههای تاریخ در آسمان ایران/ عکس
تاریخ انتشار: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۳۹۲۱۶
غزال زیاری - اف ۴ فانتوم یک جنگنده بزرگ که در مسیر خود در نبرد، چیزی از لطافت را به نمایش نمیگذارد، یکی از تاثیرگذارترین هواپیماهای تاریخ است.
در طول سالهای پرتنش جنگ سرد در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، فانتوم، سمبل قدرتنمایی تاکتیکی بود. در بین سالهای ۱۹۵۸ تا ۱۹۸۱، بیش از پنج هزار فروند فانتوم در دهها مدل ساخته شد و در دهها کشور به پرواز در آمد تا پرکارترین هواپیمای جنگی مافوق صوت لقب بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هنوز بسیاری از قابلیتهای کیفی فانتوم، محبوبیت بالایی دارد که طبیعتا ظرافت در این میان، جایی ندارد. برای درک داستان فانتوم، باید یک گام به عقب برگشت و به دوران تلویزیونهای سیاه وسفید و کامپیوترهای قدیمی در ابعاد کمد برگردیم. فانتوم در دهه ۱۹۵۰، تنها ده سال بعد از معرفی نسل اول جتهای جنگنده به بازار معرفی شد.
فانتوم F۴ در حقیقت در طراحی مجدد جنگنده کمپانی مک دانل داگلاس F۳H Demon، ساخته و به دنیا معرفی شد. نیرویدریایی دو نمونه اولیه از یک فانتوم اولیه را در قالب یک جنگنده بمبافکن که در هر شرایط آب و هوایی مورد استفاده قرار میگرفت سفارش داده بود.
هیچ دلیلی هم وجود نداشت که توقع وجود داشته باشد که این هواپیمای جدید تبدیل به یک هواپیمای کلاسیک بشود: چرا که در دهه ۱۹۵۰، دهها جنگنده و بمبافکن جدید طراحی و به بازار عرضه شده بودند و اکثر آنها در حد نمونههای اولیه باقی ماندند و به سرعت محو و منسوخ شدند. اما سه لحظه مهم باعث شد تا فانتوم حماسهساز شده و به تاریخ بپیوندد.
اولین حماسه به سال ۱۹۵۵ برمیگردد؛ زمانی که نیروی دریایی آمریکا از کمپانی هواپیمایی مکدانل خواست تا یک رهگیر را برای محافظت از ناوگانهایش در برابر بمبافکنها بسازد. این رهگیرها در دهه ۱۹۵۰ بسیار رایج بودند؛ دقیقا زمانی که موشکهای هدایتشونده به تازگی معرفی شده بودند و بمبافکن های سرنشیندار، در ارتفاعات بالا، تهدیداتی جدی را ایجاد میکردند.
در آن زمان، کشورها، خواهان جتهای سریعی بودند که بتوانند تا ارتفاعهای بالا زوم کرده و بمبافکنها را پیش از رسیدن به اهدافشان رهگیری کنند. درعین حال یک رادار قوی و موشکهای هدایت شونده هوا به هوای پیشرفته نیز گزینههای مفیدی به حساب میآمدند. در عین حال آنها متقاعد شده بودند که دیگر با توپ نمیتوان در مقابل بمبافکنها ایستادگی کرد و نبردهای آینده، با موشک خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
کاربرد جدید بمبافکن شکستخورده آمریکا که به درد جنگیدن نمیخورد!/ عکساین عنکبوت غولپیکر ۳ برابر موش است!/ عکس
طرح بعدی در اوایل دهه ۱۹۶۰ توسط رابرت مکنامارا، وزیر دفاع وقت نوشته شد. او که به خاطر عملکرد آمریکا در فاجعه جنگ ویتنام به شدت بدنام بود، باور داشت که یک جنگنده مشترک برای نیروی هوایی و دریایی، بهمنزله صرفهجویی در هزینهها خواهد بود؛ همان رویکرد بحث برانگیزی که ۴۰ سال بعد درباره برنامه F۳۵ تکرار شد.
او در عین حال بر انتخاب یک اسم مشترک نیز تاکید داشت تا هواپیمای جدید فانتوم F۴ نامگذاری شده و هواپیمای نیروی دریایی، F۴B و هواپیمای نیروی هوایی، F۴C.
بزرگترین جنگنده آن زمانفانتوم در مقایسه با دیگر هواپیماهای همدوره خود، یک غول بود. بیشتر جنگندهها تنها یک صندلی دارند، ولی F۴ دارای دو صندلی بود. یک صندلی برای خلبان در جلو و یک صندلی برای افسر رادار و سلاح در عقب. وزن یک هواپیمای F۴ با بار کامل حدود ۲۸ تن بود؛ جنگنده میراژ۳ فرانسه، ۱۴ تن وزن داشت و جنگنده MiG-۲۱ شوروی سابق تنها ۱۰ تن وزن داشت. جنگنده F۴ با ۱۹ متر طول، حدود سه متر بلندتر از دو جنگنده دیگر بود.
جنگنده فانتوم، ابعاد بزرگی دارد و دو موتور بزرگ جنرالالکتریک J۷۹، برروی آن نصب هستند. این هواپیما با وجود وزن بالایش میتواند با سرعت ۲.۲ ماخ پرواز کند و به ارتفاع ۶۰ هزار پایی برسد. اندکی بعد از اولین پرواز این جنگنده در ماه می سال ۱۹۵۸، شانزده رکورد جهانی را شکست؛ از جمله صعود به ارتفاع ۹۸ هزار پایی در سال ۱۹۵۹ و رکورد سرعت را با ۱۶۰۶ مایل در ساعت درسال ۱۹۶۱ شکست.
سایز و قدرت موتور فانتوم، این امکان را برای این جنگنده فراهم کرد که بتواند حجم بار قابل توجهی را حمل کند. فانتوم F۴ قابلیت حمل ۸هزار کیلوگرم موشک، بمب و مخازن سوخت خارجی را داراست. این در حالی است که هواپیمای میراژ تنها میتواند ۴۵۰۰ کیلوگرم بار حمل کند و ظرفیت MiG-۲۱ ، تنها ۱۳۵۰ کیلوگرم است. F۴ به علاوه میتوانست بار بمب یک بمبافکن B۲۹ جنگ جهانی دوم و چهار برابر حجم بار یک هواپیمای B۱۷ را حمل کند. در نبردهای هوایی، فانتوم میتواند چهار موشک گرمایاب AIM-۸ Sidewinder را حمل کرده و همراه با آن، چهار موشک رادار نیمه فعال AIM-۷ Sparrow را نیز جابجا کند.
همه این ویژگیها، فانتوم را تبدیل به یکی از ارزشمندترین و همهکارهترین هواپیماهای جنگی جهان تبدیل کرده است. F۴ یک هواپیمای چندمنظوره واقعی بود که توانایی انجام نبردهای هوا به هوا و هوا به زمین را داراست.
نقطهعطف نهایی داستان فانتوم، در جنگ ویتنام بود که در آن F۴، اولین حضورش در جنگ را تجربه و شهرتش را تثبیت کرد. اما چند نقص در این جنگنده به شدت جلب توجه میکرد: موتورهای F۴ رد دود مشهودی را از خود به جای میگذاشتند. مدلهای ابتدایی، فاقد یک لوله داخلی برای شلیک بودند و این درحالی بود که بیشتر موشکهای هوا به هوا، اهداف خود را از دست میدادند. در این جنگ، هواپیماهای جنگنده کوچکتری مثل MiG-۱۷، MiG-۱۹ و MiG-۲۱ قدرت مانور بیشتری داشتند.
البته در سالهای بعد هواپیمای فانتوم نیز تکامل یافت و مدلهای بعدی این جنگنده مسلحتر شدند و خلبانان یاد گرفتند که از سرعت بالای F۴ برای بالا رفتن و دایوهای ناگهانی بهره ببرند. در سال ۱۹۷۲ بود که نسبت کشتار این هواپیمای جنگنده نسبت به گذشته بهبود چشمگیری پیدا کرد.
یونان، ترکیه و کرهجنوبی هنوز تعدادی از هواپیمای F۴ را در اختیار دارند. نیروی هوایی ارتش ایران هم تعداد زیادی از جنگنده قدرتمند را در اختیار دارد. پیروزیهای هوایی هواپیماهای اف-۴ ایران در جنگ ایران و عراق بیشمار است و جنگندههای غربی و شرقی بسیاری مقابل توانایی این پرنده بینظیر تسلیم شدند.
۲۹ فروند میگ-۲۱، ۲۱ فروند میگ-۲۳، ۱۵ فروند سوخو-۱۷، ۲ فروند میراژ اف۱، ۱ فروند سوپر اتاندارد و ۱ فروند توپولف-۲۲ بخشی از شکارهای فانتومهای ارتش ایران در جنگ با عراق بودند.
فانتوم نیروی هوایی ایران در حال سوختگیری هوایی عاشقان فانتوماین روزها جنگندههای فانتوم هواداران زیادی دارند و البته این بحث مطرح است که چرا از بین تمام جتهای جنگندهای که از سال ۱۹۴۵ به بعد ساخته شدهاند، این مدل جنگنده تا این حد محبوب است؟ شاید کمی بحث نوستالژی درباره هواپیمایی مطرح باشد که در روزهای جوانیاش، دنیا را تحت تسلط داشت و یا اینکه آنها مجذوب جنگندهای هستند که تاریخچهای طولانی و رنگارنگ دارد.
شاید هم دلیل اصلی محبوبیت همیشگی فانتوم، ادای احترام به جنگندهای است که کارش را به درستی انجام داده. همه هواپیماها روی کاغذ و در هنگام طراحی خوب به نظر میرسند و حتی شاید بسیاری از آنها در شرایط ایدهآل هم عملکرد خوبی داشته باشند ولی در دنیای واقعی، شرایط به ندرت ایدهآل است و تاریخ مملو از هواپیماهایی است که در آزمایشها شکست خوردهاند.
یک جنگنده کلاسیک، جنگندهای نیست که وقتی همه چیز درست پیش میرود، خوب عمل کند؛ بلکه جنگندهای است که ماموریتهایی که برایش طراحی نشده را به خوبی انجام دهد. شجاعت و مهارت خلبانان یکی از مواردی است که باعث موفقیت فانتوم شده ولی باید خود هواپیما هم قابلیتهای لازم را داشته باشد. فانتوم F۴ در شرایطی که بسیاری از هواپیماها قادر به انجام برخی ماموریتها نبودند، این هواپیما از پس وظایفش به خوبی بر میآمد و این است که اهمیت دارد.
منبع: popularmechanics
۵۸۵۸
کد خبر 1755579منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: جنگنده فناوری نظامی حمله نظامی به لیبی یک هواپیمای نیروی هوایی بمب افکن ها یک جنگنده جنگنده ها جنگنده ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۳۹۲۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پوتین تهدید کرد/ در هر کشوری باشد میزنیم
به گزارش خبرآنلاین «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه روز چهارشنبه و طی سخنرانی در جریان بازدید از یک پایگاه هوایی در استان «تِوِر» در غرب این کشور اظهار کرد چندین مقام غربی با این ادعا که مسکو در صورت شکست دادن کییف در میدان جنگ متوقف نخواهد شد، تلاش کردهاند تا حمایت متحدان خود را نسبت به افزایش کمکها به اوکراین جلب کنند.
رئیسجمهور روسیه خاطر نشان کرد: «این یک یاوهگویی است». پوتین همچنین با اشاره به اختلاف میان بودجه نظامی روسیه و بودجههای ارتش های ناتو بیان داشت: «این ادعا که ما قرار است بعد از اوکراین به اروپا حمله کنیم یاوه گویی محض و در راستای ترساندن مردمان خود با هدف بیرون کشیدن پول از جیب آنهاست.»
هدف از هیاهو درباره حمله روسیه به ناتو
به گزارش ایسنا پوتین در ادامه سخنرانی خود در پایگاه هوایی «تورژوک» خطاب به کشورهای دنبالهروی آمریکا در شرق اروپا گفت که دلیلی برای نگرانی آنها وجود ندارد. او ادامه داد صحبتها درباره حمله بالقوه روسیه به لهستان، جمهوری چک یا کشورهای حوزه بالتیک تنها در راستای پروپاگاندای دولتها با هدف ترساندن شهروندان و «بیرون کشیدن هزینههای بیشتر از جیب مردم برای آنکه فشار این کار را به دوش آنها بیندازند» مطرح میشوند.
پوتین با اشاره به این که ناتو همچنان به گسترش یافتن به سمت مرزهای روسیه و نه به هیچ سمت دیگری ادامه می دهد، بیان داشت آنچه که روسیه انجام میدهد صرفا «محافظت از مردم در سرزمینهای تاریخی ماست.»
ناتو به مرزهای ما آمد، ما به سمت آنها نرفتیم
او خاطر نشان کرد: «آنها درست پشت مرزهای ما آمدند. آیا ما هم از اقیانوس گذشته و به پشت مرزهای ایالات متحده آمریکا رفتیم؟ خیر. آنها دارند به ما نزدیک میشوند و خیلی به ما نزدیک شدهاند.»
پایگاه هوایی تورژوک میزبان مرکز آموزشی ۳۴۴ برای تعلیم خلبانهای جنگی روسیه بوده و در این پایگاه پرسنلی برای شرکت در جنگ اوکراین آموزش میبینند.
رئیسجمهور روسیه در ادامه این سخنرانی هشدار داد چنانچه جنگندههای اف-۱۶ ساخت آمریکا به اوکراین راه پیدا کنند، روسیه آنها را هم مثل دیگر تجهیزات غربی اعطا شده به ارتش اوکراین منهدم خواهد کرد.
به نوشته پایگاه «راشاتودی» تاکنون چند کشور عضو ناتو به کییف قول اعطای جنگندههای اف-۱۶ خود را داده و خلبانهای اوکراینی را برای به پرواز در آوردن آنها آموزش دادهاند اما هنوز هیچ یک از این جنگندهها عملا تحویل اوکراین نشده است. روسیه به غرب هشدار داده وارد کردن این جنگنده های دارای قابلیت حمل سلاح هستهای به جنگ اوکراین منجر به تشدید غیرقابل قبول درگیری میشود.
اف-۱۶های اوکراین تاثیری در میدان ایجاد نمیکنند
رئیسجمهور روسیه در ادامه سخنرانی خود خاطر نشان کرد: «اگر آنها جنگندههای اف-۱۶ را تحویل دهند، فکر کنم بهتر از هر کس دیگری میدانید که این کار تغییری در وضعیت در میدان نبرد نخواهد داد و ما این جنگندهها را هم همچون تانکها، خودروهای زرهی و تجهیزات دیگر و سامانههای راکت انداز منهدم خواهیم کرد.»
پوتین همچنین ادامه داد در صورتی که جنگندههای اف-۱۶ توسط خلبانهای اوکراینی و از مبدا کشورهای ثالث به پرواز در بیایند هم از سوی روسیه به عنوان اهداف مشروع برای حمله در نظر گرفته خواهند شد.
او تاکید کرد: «البته اگر آنها از مبدا پایگاههای هوایی در کشورهای ثالث مورد استفاده قرار بگیرند، هر جایی که باشند تبدیل به هدف مشروع برای حملات ما خواهند شد.»
پوتین متذکر شد روسیه به خوبی مطلع است که این جنگندهها قابلیت حمل تسلیحات هستهای دارند و این نکته در عملیاتهای رزمی در نظر گرفته خواهد شد.
کییف در مدت بیش از ۲ سالی که از نبردش با روسیه می گذرد، بخش عمده نیروهای هوایی خود را شامل جنگندههایی متعلق به دوران شوروی سابق که از سوی چند تن از اعضای ناتو دریافت کرده بود از دست داده است. دولت «ولودیمیر زلنسکی»، رئیسجمهور اوکراین از مدتها قبل بارها از متحدان غربی خود خواسته که به اوکراین جنگنده اف-۱۶ بدهند.
311311
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1888893